کارآفرینان ممکن است با ترس‌های مختلفی بر سر راه خود مواجهه باشند. ترس از شکست، ترس از اشتباه، ترس از ریسک و... نمونه‌هایی از ترس‌ هستند که معمولاً هر شخص کارآفرین به نوعی با آن‌ها دست و پنجه نرم می‌کند. حقیقت آن است که ترس‌ها نه تنها به خودی خود عاملی نامطلوب محسوب نمی‌شوند، بلکه در مواردی می‌توانند اثرات مثبتی داشته باشند. در واقع همین ترس‌ها هستند که انسان را نسبت به مسائل مختلف هوشیار می‌کنند و باعث می‌شوند تا افراد از قبل برای حالت‌های مختلف یک موضوع تدابیری را اتخاذ کنند. سازنده بودن و یا مخرب بودن ترس‌ها بستگی به شیوه‌ی برخورد کارآفرینان با آن‌ها دارد. در این مقاله قصد داریم راهکارهای غلبه بر مهم‌ترین ترس‌ها را برای کارآفرینان توضیح دهیم.

۱) غلبه بر «ترس از شکست»

مهم‌ترین نکته در رابطه با ترس از شکست آن است که در ابتدا مفهوم حقیقتی به نام شکست را بپذیریم و با اصل وجود آن مشکلی نداشته باشیم. معمولاً تصور ما از شکست به معنای نابود شدن همه چیز است اما این تصور چندان حقیقت ندارد. شکست به معنای محقق نشدن اهدافی است که از قبل در ذهن داشته‌ایم و برای آن‌ها برنامه‌ریزی کرده‌ایم. مهم‌ترین راهکار برای آن که مسئله‌ی شکست از نظر روانی نتواند ما را مغلوب خود سازد، موضوعی به نام مدیریت شکست است. فرد کارآفرین باید از قبل، شکست را در حالت‌ها و مراحل مختلف در محاسبات خود در نظر بگیرد و به این فکر کند که در صورت شکست خوردن، چه کاری باید انجام دهد. بسیاری از افراد به دلیل ترس زیادی که از شکست دارند، همیشه از آن دوری می‌کنند و همین موضوع سبب می‌شود که یا نتوانند کارآفرینی را آغاز کنند و یا در مراحل بعد اگر شکستی برایشان پیش آمد، همه چیز برایشان تمام شود! در نظر گرفتن احتمال وقوع شکست در محاسبات، سبب می‌شود تا در صورت بروز آن شوکه نشده و به یکباره اهداف بلندی که در سر می‌پروانده‌ایم، از بین نروند.

نکته‌ی دیگر درباره‌ی شکست آن است که یک اتفاق عجیب نیست! بلکه تقریباً برای همه‌ی کارآفرینان به نوعی اتفاق افتاده است. اگر سرگذشت کارآفرینان بزرگ را مطالعه کنید، متوجه می‌شوید که بسیاری از آن‌ها با شکست‌های کوچک و بزرگی مواجهه بوده‌اند اما هیچ‌گاه تسلیم این شکست‌ها نشده‌اند و سعی کرده‌اند از آن‌ها درس بیاموزند. بنابراین به نظر می‌رسد بیشتر از آن که رخ دادن شکست عجیب و ترسناک باشد، انتظار رخ ندادن آن انتظاری دور از واقع است.

۲) غلبه بر «ترس از اشتباه کردن»

در مسیر کارآفرینی مهم‌ترین نکته شروع از یک نقطه‌ی‌ صحیح و رسیدن به نقطه‌ی پایانی درست است. قطعاً مسیرهای متفاوتی می‌تواند بین دو نقطه ترسیم شود. بنابراین اگر در یک جای مسیر اشتباه کردید، ناامید نشوید. اشتباهات شاید کمی مسیر ما را تغییر دهند یا آن را طولانی‌تر کنند، اما به منزله‌ی از بین رفتن زحمات شما نیستند. جمله‌ی معروفی هست که می‌گوید: «همه چیز را همگان دانند»؛ به این مفهوم که علم ما انسان‌ها نسبت به مسائل ناقص است حتی اگر اهل مطالعه‌ی بسیار باشیم و درباره‌ی موضوعات مختلف آگاهی کسب کنیم، ممکن است در جایی اشتباه کنیم. مهم آن است که اشتباهات تکرار نشوند. هر اشتباه برای بار اول طبیعی است و بیشتر اشتباه‌ها هم قابل جبران هستند اما تکرار اشتباهات در مراحل بعدی قابل قبول نیست. یکی از راه‌های مؤثر در کاهش اشتباهات، استفاده از تجربه‌ی دیگران است. بهتر است در هر مرحله از فرآیند کارآفرینی با کسانی که آن راه را رفته‌اند و یا تجربه‌های مشابهی داشته‌اند، صحبت کنید و از نظرات آن‌ها در جهت ارتقای فعالیت‌های خود استفاده کنید.

۳) غلبه بر «ترس از ریسک کردن»

ریسک کردن یا خطر کردن یکی از ترس‌های رایج در کارآفرینی است که می‌توان از آن بعنوان عامل تعیین‌‌کننده در ایجاد موفقیت‌های بزرگ یاد کرد. کارآفرینان بیشتر تصمیم‌هایشان را بر اساس مطالعه‌ی قبلی و با آگاهی از وضعیت نتایج می‌گیرند اما گاهی ممکن است که فرد کارآفرین به دلیل پیچیده بودن شرایط نتواند از وقوع نتیجه‌ی مورد انتظار اطمینان کافی کسب کند. در این صورت تمام عواقب تصمیمش را می‌پذیرد و کاری را که فکر می‌کند بهتر است، انجام می‌دهد. معمولاً ریسک کردن مربوط به تصمیماتی است که اگر با موفقیت اجرا شوند، نتیجه‌ی مهم و مثبتی را به بار می‌آورند و در غیر اینصورت هزینه‌های قابل توجه و پیامدهای زیان‌باری را به همراه خود دارند. معمولاً تصمیم‌گیری در این حالت‌ها برای کارآفرینان مشکل است؛ از سویی روحیه‌ی بلندپروازانه‌ی آن‌ها به دنبال دستیابی به موفقیت است و از سوی دیگر نگران هدر رفتن تلاش‌هایی که کرده‌اند، هستند. باید پذیرفت که ریسک کردن، یکی از الزامات کارآفرینی است و به هرحال نمی‌توان همه‌ی کارها را با محافظه‌کاری جلو برد. یکی از فرق‌های اساسی بین افراد عادی و افراد کارآفرین به همین موضوع برمی‌گردد. افراد کارآفرین، شجاعت گرفتن تصمیم‌های بزرگ را دارند و حاضرند مسئولیت تصمیماتشان را در همه‌ی حالت‌ها برعهده بگیرند اما افراد عادی بیشتر به یک زندگی آرام و معمولی بسنده می‌کنند.

۴) غلبه بر «ترس از کمبود منابع مالی»

ترس از کمبود منابع مالی، معمولاً از موضوعی به نام مقایسه ناشی می‌شود. کارآفرینان وقتی در آغاز راه هستند، خود را با سایر کارآفرینان موفقی که نامشان را بارها از رسانه‌های مختلف شنیده‌اند، مقایسه می‌کنند و انتظار دارند که یک شبه کسب‌ و کار بزرگی شبیه کسب‌ و کار آن‌ها برای خود دست و پا کنند. به همین علت آن‌ها مجبورند برای تأمین منابع مالی خود از افراد گوناگون منابع مالی قرض کنند و یا با انجام توافقنامه‌هایی، سرمایه‌گذاران را در سود آینده‌ی خود شریک کنند. آن‌ها همواره نگرانند که مبادا کاری را که در حال انجام آن هستند به دلیل کمبود منابع مالی نتوانند به سرانجام برسانند و در نتیجه مجبور باشند تمام هزینه‌هایی را هم که تا به حال انجام داده‌اند، بدون نتیجه به حال خود رها کنند. باید دانست که یکی از ویژگی‌های اصلی کارآفرینان، متوقف نشدن در مواجهه با محدودیت‌هاست. هیچ کارآفرین موفقی، کارش را با منابع مالی بالا شروع نکرده است. برعکس یکی از دلایلی که برخی افراد به سراغ کارآفرینی می‌آیند، آن است که در این عرصه می‌توانند با هر میزان سرمایه، کارشان را شروع کنند و آن را رشد دهند. بنابراین در هر مرحله‌ای هستید، سعی کنید بر اساس همان منابع مالی که می‌توانید بدون دردسر تأمین کنید، برنامه‌ریزی کنید. شاید سرمایه‌های اندک سودهای کمتری را به همراه خود داشته باشند، اما از پایداری بیشتری برخوردارند و در بلندمدت شما را به سمت سودهای بیشتر هدایت می‌کنند.

۵) غلبه بر «ترس‌های ناشناخته»

ترس‌های ناشناخته در بین ترس‌های رایج در کارآفرینی نیازمند کنترل بیشتری است؛ چرا که سایر ترس‌ها منشأ مشخصی دارند و معمولاً افراد در مواجهه با ترس‌های مشخص می‌دانند که دقیقاً مشکل کجاست و برای آن به دنبال راه چاره می‌گردند اما ترس‌هایی با منابع نامشخص ممکن است پس از مدتی در وجود فرد رسوخ کنند، به گونه‌ای که حتی خود نسبت به آن‌ها آگاه نباشد. یک راه مواجهه با ترس‌های ناشناخته آن است که فرد کارآفرین زمانی را به خلوت با خود اختصاص دهد و تمام دغدغه‌ها و مواردی که آرامش فکری را از او گرفته‌اند، بر روی کاغذ یادداشت کند. خالی کردن ذهن باعث می‌شود ابهام‌ها از بین رفته و همه چیز به صورت واضح و عینی درآید. ترس‌های ناشناخته ممکن است برای یک تیم به وجود بیاید. در این صورت تیم باید با هم همفکری کنند و در جلساتی مشخص به بیان دغدغه‌های فردی و گروهی بپردازند و برای آن‌ها راهکارهای مکتوب ارائه کنند.

 

 

 

منابع:

https://www.psychologytoday.com

https://www.enterpriseresearch.ac.uk

http://acumen.lib.ua.edu

http://digitalcommons.georgiasouthern.edu